Het belang van een goede geur en luchtkwaliteit in de ouderenzorg

Een gezonde en aangename omgeving creëren voor hun bewoners is voor managers van woonzorgcentra een blijvende uitdaging. Iets wat hierbij vaak over het hoofd wordt gezien, is de geurbeleving en luchtkwaliteit. Een slechte luchtkwaliteit en onaangename geuren beïnvloeden namelijk het welzijn, de gezondheid en de algemene levenskwaliteit van de bewoners. In dit artikel gaan we in op het belang van geurbeheersing, de technologische vooruitgang, de gezondheidsgevolgen en best practises om een comfortabele leefomgeving in de ouderenzorg te creëren.

Waarom de controle van geur en luchtkwaliteit in de ouderenzorg belangrijk is

Het is geen verrassing dat ongewenste geuren voor een ongemakkelijke en onaantrekkelijke sfeer in een woonzorgcentrum kunnen zorgen. Zulke geuren kunnen afkomstig zijn van onder meer een slechte ventilatie, inadequate schoonmaakroutines, lichaamsvloeistoffen, voedselafval en medische behandelingen. Een slechte geur kan het mentale en emotionele welzijn van de bewoners beïnvloeden, wat leidt tot ongemakken of stress. Ook kunnen bezoekers of personeelsleden een slechte geurbeheersing zien als een teken van gebrekkige zorg. Dit kan de reputatie van de faciliteit schaden. Vooral in gedeelde ruimtes waar bewoners het grootste deel van hun tijd doorbrengen, vormt een opeenstapeling van slechte geuren een probleem.

Effectieve maatregels voor geurbeheersing implementeren, kan dus de levenskwaliteit van de bewoners verbeteren en een aangenamere omgeving voor personeel en bezoekers creëren.

Technologische vooruitgang in geurbeheer voor ouderenzorg

Recente technologische vooruitgangen zorgden voor innovatieve oplossingen op het vlak van geurbeheersing. Zo verwijderen luchtreinigers, uitgerust met HEPA-filters en actief kool, doeltreffend geuren en deeltjes in de lucht en verbeteren ze de luchtkwaliteit binnenshuis. Ultraviolet (UV) lichttechnologie is een andere veelbelovende oplossing om geurveroorzakende bacteriën en virussen te neutraliseren. Ook geavanceerde ventilatiesystemen met automatische controles geven een constante stroom van frisse lucht, waardoor de opbouw van onaangename geuren vermindert.

Innovaties in sensortechnologie maken dan weer de real-time monitoring van de luchtkwaliteit mogelijk. Deze systemen detecteren veranderingen in de luchtkwaliteit en activeren geautomatiseerde reacties, zoals het verhogen van de ventilatie of het inschakelen van luchtreinigers. Deze proactieve benadering helpt de luchtkwaliteit optimaal te houden en voorkomt dat geuren een aanhoudend probleem worden.

Wat zijn de gezondheidsgevolgen van een slechte luchtkwaliteit in de ouderenzorg?

Oudere bewoners zijn bijzonder kwetsbaar voor slechte luchtkwaliteit vanwege hun verzwakte immuunsystemen en reeds bestaande gezondheidsproblemen. Studies hebben aangetoond dat slechte luchtkwaliteit ademhalingsproblemen zoals astma en chronische obstructieve longziekte (COPD) kan verergeren. Ook kan een langdurige blootstelling aan verontreinigende stoffen en geuren het risico op infecties en allergische reacties verhogen. Onderzoek wijst uit dat langdurige blootstelling aan verontreinigende stoffen binnenshuis kan leiden tot chronische gezondheidsproblemen, waaronder hart- en vaatziekten en cognitieve achteruitgang. Oudere individuen zijn door hun leeftijdsgebonden kwetsbaarheden gevoeliger voor deze effecten.

Een goede luchtkwaliteit waarborgen, is dus essentieel om de gezondheid van oudere bewoners te beschermen. Door de luchtkwaliteit effectief te beheren, kan het risico op negatieve gezondheidseffecten aanzienlijk verminderen.

Natuurlijke versus chemische geurbestrijdingsmethoden

Er zijn verschillende methoden om geuren te controleren, elk met zijn voor- en nadelen. Natuurlijke methoden voor geurcontrole, zoals het gebruik van essentiële oliën en natuurlijke ventilatie, zijn over het algemeen veilig en milieuvriendelijk. Aromatherapie bijvoorbeeld kan de stemming en het welzijn van bewoners verbeteren door aangename geuren in de omgeving te verspreiden.  Chemische oplossingen zoals luchtverfrissers en desinfectiemiddelen zijn dan weer zeer efficiënt, maar kunnen gezondheidsrisico’s opleveren bij overmatig gebruik. Sommige chemicaliën kunnen ademhalingsirritatie of allergische reacties veroorzaken. Verstandig gebruik onder toezicht is dus cruciaal.

Nog een natuurlijke methode van geurcontrole is het gebruik van planten die bekend staan om hun luchtzuiverende eigenschappen, zoals aloë vera, graslelie en lepelplant. Deze planten absorberen verontreinigende stoffen en geven zuurstof af, waardoor de kwaliteit van de binnenlucht verbetert. Verder helpen niet-giftige schoonmaakproducten met natuurlijke ingrediënten om de aanwezigheid van schadelijke chemicaliën in de lucht te verminderen.

Geurvrije omgevingen creëren: best practices voor woonzorgcentra

Voor een propere en geurvrije omgeving is er een alomvattende aanpak nodig: regelmatige schoonmaakroutines, inclusief grondige reiniging van toiletruimtes en gemeenschappelijke ruimtes, de tijdige afvoer en correcte behandeling van bevuild linnengoed, het gebruik van geurneutraliserende producten zoals enzymatische reinigers, een goede ventilatie via het raam en afzuigventilatoren om een continue stroom van frisse lucht te voorzien.

Denk ook aan een gestructureerd schoonmaakschema om alle delen van de faciliteit te onderhouden. Vaak gebruikte ruimtes en ruimtes waar geuren zich kunnen ophopen moeten vaker schoongemaakt worden. Een opleiding kan het personeel helpen om schoonmaakproducten efficiënt te gebruiken en afval correct te verwerken.

Wat de psychologische effecten van geur op oudere bewoners zijn

Ons reukvermogen staat in nauw verband met emoties en herinneringen. Onaangename geuren kunnen angst, depressie en ongemak bij oudere bewoners veroorzaken. Aangename geuren kunnen dan weer de stemming verbeteren, de eetlust stimuleren en de cognitieve functie stimuleren. Onderzoek heeft aangetoond dat bepaalde geuren therapeutische effecten hebben. Zo staat lavendel bekend om zijn kalmerende eigenschappen, en citrusgeuren om hun verkwikkend en opbeurend effect. Ook in de ouderenzorg kan aromatherapie met essentiële oliën van lavendel en citrus aangewezen zijn om een meer relaxerende en aangename sfeer te creëren en zo bij te dragen aan het algemene welzijn van de bewoners.

Training en bewustwording rond geurbeheer

Om een efficiënt geurbeheer uit te voeren, is de training van het personeel een niet te vergeten onderdeel. In dit soort training worden thema’s belicht zoals de bronnen van bepaalde geuren, efficiënte reinigingspraktijken en het juiste gebruik van geurneutraliserende producten. Of ook het snel aanpakken van geurhinder, het belang van persoonlijke hygiëne en correct afvalbeheer om de opbouw van ongewenste geurtjes te voorkomen.

Door regelmatige updates van het trainingsprogramma blijft het personeel op de hoogte van de nieuwste methoden en technologieën op het gebied van geurbeheer. Verder moet het personeel toegang hebben tot geschikt gereedschap en de juiste hulpmiddelen zoals kwalitatieve schoonmaakproducten en beschermende uitrusting om hun werk goed te kunnen uitvoeren.

Wat is de rol van persoonlijke hygiëne bij geurbestrijding

Ook persoonlijke hygiëne speelt is van belang bij geurbeheersing. Bewoners moeten zich kunnen baden en over propere kleding en persoonlijke verzorgingsproducten kunnen beschikken. In het geval van mobiliteits- of cognitieve beperkingen helpt het personeel zijn bewoners beter met hun persoonlijke hygiëneroutine. Denk ook aan een geregelde knipbeurt of de verzorging van de nagels. Tot slot zijn kwalitatieve persoonlijke verzorgingsproducten zoals milde zeep en hydratatieproducten een must voor de persoonlijke hygiëne, maar ook om huidirritatie of droogheid te voorkomen.

Normen en richtlijnen voor luchtkwaliteit in ouderenzorginstellingen

Om een goede luchtkwaliteit en een optimaal geurbeheer te garanderen, moeten woonzorgcentra zich houden aan Europese wetgeving en richtlijnen. De EU-richtlijn omgevingsluchtkwaliteit 2008/50/EG stelt uitgebreide normen voor luchtkwaliteit vast, met als doel schadelijke verontreinigende stoffen te verminderen en een gezondere omgeving voor alle bewoners te voorzien. Deze richtlijn beschrijft methoden om luchtkwaliteit te monitoren en te beoordelen, stelt grenswaarden voor verschillende verontreinigende stoffen vast en vereist dat lidstaten luchtkwaliteitsplannen implementeren wanneer de normen worden overschreden (Luchtkwaliteit)​​ (EUR-Lex)​.

De richtlijn bepaalt dat lidstaten regelmatig gegevens over luchtkwaliteit moeten rapporteren en deze informatie openbaar moeten maken om zo transparantie en verantwoordingsplicht te waarborgen. Zo biedt het EU-luchtkwaliteitsportaal realtime gegevens over de niveaus van verontreinigende stoffen. Dit helpt om luchtkwaliteit in verschillende regio’s effectief te monitoren en te beheren (EUR-Lex)​. Bovendien moedigt de richtlijn het gebruik van milieuvriendelijke praktijken en technologieën aan, wat aanzienlijke voordelen kan opleveren voor kwetsbare bevolkingsgroepen zoals ouderen, door het risico op luchtwegaandoeningen en hart- en vaatziekten te verminderen (Luchtkwaliteit)​.

Voor meer details kunt u​ de volledige tekst van de EU-richtlijn omgevingsluchtkwaliteit 2008/50/EG (EUR-Lex) raadplegen. Kom meer te weten over de luchtkwaliteitsnormen en initiatieven van de EU op de pagina over luchtkwaliteit van de Europese Commissie​ (Luchtkwaliteit).

Conclusie

Geurbeheer en een goede luchtkwaliteit bij ouderenzorg is noodzakelijk omdat het een rechtstreekse invloed heeft op de gezondheid en het welzijn van ouderen. Door geavanceerde technologieën, best practices en regelgevende normen in het beleid op te nemen kan een woonzorgcentrum een comfortabele en gezonde omgeving voor de bewoners creëren. Een proactieve aanpak van geurbeheer verbetert niet enkel de levenskwaliteit van de ouderen, maar heeft ook een positieve invloed op de algemene ervaring en de reputatie van de zorginstelling. Investeren in uitgebreide maatregelen voor geurbeheer is dus essentieel om een positieve en gezonde leefomgeving te ontwikkelen.

Christeyns helpt u graag om een gezondere, veiligere en comfortabelere leefomgeving voor oudere bewoners te voorzien en zo zorgverleners te ondersteunen in hun essentiële taken. Lees hier alles over onze oplossingen of download onze ‘Hygiëne in de ouderenzorg’ brochure. Vind hier meer informatie of download onze Hygiene in Elderly Care brochure.